Κοντά στην τοποθεσία Τέντα, ο οικισμός της Ύστερης Εποχής του Χαλκού είναι ένα σημαντικό αρχαιολογικό εύρημα που χρονολογείτε γύρω στο 1650 π.Χ. Ο χώρος αποκαλύπτει μεγάλα οικοδομικά συγκροτήματα και μια πλούσια συλλογή κεραμικών και εργαλείων, αναδεικνύοντας τον ρόλο της Καλαβασού ως ευημερούντος οικισμού κατά την Εποχή του Χαλκού.
Ο οικισμός της Ύστερης Εποχής του Χαλκού στην περιοχή Καλαβασός - Άγιος Δημήτριος, κοντά στις νότιες ακτές της Κύπρου, προσφέρει παράθυρο γνώσης για τη ζωή και την οργάνωση της Κυπριακής κοινωνίας γύρω στο 1500-1200 π.Χ. Ο οικισμός αυτός άκμασε ως κεντρικό αστικό, οικονομικό και διοικητικό κέντρο της περιόδου, αξιοποιώντας τη στρατηγική του θέση κοντά στα ορυχεία χαλκού των βουνών του Τροόδους και σημαντικές εμπορικές οδούς που συνδέουν το νησί με την ευρύτερη περιοχή της Μεσογείου. Αυτός ο οικισμός αποτέλεσε κέντρο οικονομικής, πολιτικής και κοινωνικής δραστηριότητας κατά τη διάρκεια μιας από τις πιο ευημερούσες περιόδους της Κύπρου, προσφέροντας σημαντικές πληροφορίες για τη σύνθετη κοινωνία της Ύστερης Εποχής του Χαλκού στο νησί.
Η Ύστερη Εποχή του Χαλκού (περίπου 1650-1050 π.Χ.) ήταν μια εποχή σημαντικής οικονομικής και κοινωνικής ανάπτυξης για την Κύπρο, με τα ορυχεία χαλκού να καθιστούν το νησί κέντρο παραγωγής και διανομής ενός από τα πιο πολύτιμα υλικά της εποχής. Ο οικισμός Καλαβασού - Αγίου Δημητρίου αποτελεί πρότυπο αστικού σχεδιασμού και οργάνωσης, όπου αναπτύχθηκαν βιοτεχνικές και εμπορικές δραστηριότητες σε ένα καλά δομημένο δίκτυο διοικητικών κέντρων, βιομηχανικών ζωνών και οικιστικών περιοχών.
Η γεωγραφική εγγύτητα στα ορυχεία χαλκού και η πρόσβαση σε πλούσιες γεωργικές εκτάσεις στην κοιλάδα του Βασιλικού καθιστούσε την περιοχή αυτή κέντρο παραγωγής και διακίνησης χαλκού. Οι εμπορικές σχέσεις του οικισμού εκτείνονταν από το Αιγαίο μέχρι την Αίγυπτο και τη Μεσοποταμία, εντάσσοντας την Κύπρο σε ένα διεθνές δίκτυο εμπορίου.
Ο οικισμός Καλαβασός-Άγιος Δημήτριος αποτελεί παράδειγμα εξαιρετικά ανεπτυγμένης αρχιτεκτονικής. Ο οικισμός σχεδιάστηκε σύμφωνα με ένα σύστημα κάθετων και οριζόντιων οδών, με τον κεντρικό δρόμο να εκτείνεται για περισσότερα από 150 μέτρα, συνδέοντας διαφορετικά τμήματα του οικισμού, όπως διοικητικά κτίρια, κατοικίες και βιομηχανικές ζώνες. Το Κτίριο X, στο βορειοανατολικό τμήμα του οικισμού, πιθανώς λειτουργούσε ως το κέντρο εξουσίας και δημόσιας διοίκησης.
Εκτός από αυτό το κεντρικό κτίριο, ο πολεοδομικός σχεδιασμός περιλάμβανε οικιστικές ζώνες, οι οποίες φαίνεται να ήταν ζωνοποιημένες ανάλογα με την κοινωνική τάξη, με την ανώτερη τάξη να κατοικεί πιο κοντά στα μνημειώδη κτίρια και τις υπόλοιπες κατοικίες να βρίσκονται στην περιφέρεια του οικισμού.
Οι ανασκαφές που πραγματοποιήθηκαν στον οικισμό Καλαβασό - Άγιο Δημήτριο, από το Πρόγραμμα Κοιλάδας Βασιλικού υπό την καθοδήγηση της Δρ. Άλισον Σάουθ και του Καθηγητή Ίαν Τοντ, από το 1979 έως το 1998, και αποκάλυψαν σημαντικά ευρήματα που φέρνουν στο φως το επίπεδο οργάνωσης και τη σημασία του οικισμού.
Το έργο της Δρ. Άλισον Σάουθ υπήρξε καθοριστικό στην αποκάλυψη της σύνθετης πολεοδομικής δομής του οικισμού, καθώς και του ρόλου του στην κοινωνία της Ύστερης Εποχής του Χαλκού στην Κύπρο. Οι σχολαστικές ανασκαφές της στο Κτίριο Χ και την ευρύτερη περιοχή αποκάλυψαν σημαντικά στοιχεία για τη διοικητική και οικονομική λειτουργία του οικισμού.
Η συνεχιζόμενη έρευνα της Δρ. Σάουθ στα κεραμικά, τις επιγραφές και τις βιομηχανικές δραστηριότητες του Καλαβασού έχει συμβάλει σημαντικά στην κατανόηση της Ύστερης Εποχής του Χαλκού στην Κύπρο. Οι συνεισφορές της, μαζί με αυτές της ομάδας της, έχουν βοηθήσει στη σύνθεση της ιστορίας για το πώς αυτός ο οικισμός λειτουργούσε ως σημαντικός κόμβος στο εμπορικό δίκτυο της Μεσογείου.
Μάθετε περισσότερα.
Παρακολουθήστε συνέντευξη των Δρ. Ίαν Τοντ και Δρ. Άλισον Σάουθ κατά την περίοδο των ανασκαφών, το 1984.
Το κτίριο αυτό, μια μεγαλοπρεπής δομή με τετράγωνη κάτοψη, λειτούργησε ως το διοικητικό και οικονομικό κέντρο του οικισμού. Το Κτίριο X είναι χαρακτηριστικό παράδειγμα της Κυπριακής αρχιτεκτονικής κατά την Ύστερη Εποχή του Χαλκού, με εντυπωσιακή λίθινη τοιχοποιία και ξύλινη σκεπή από κέδρο. Το Κτίριο Χ περιλάμβανε παχιά δάπεδα από ασβεστοκονίαμα και μεγάλες αποθήκες, μερικές από τις οποίες μπορούσαν να αποθηκεύσουν πάνω από 50.000 λίτρα ελαιόλαδου σε τεράστια πιθάρια (πυθοί). Οι σφραγίδες και οι επιγραφές της Κυπρο-Μινωικής γραφής υποδεικνύουν την ύπαρξη διοικητικών λειτουργιών και ανεπτυγμένου αλφαβητισμού.
Μικρότερα κτίρια που περιβάλλουν το Κτίριο Χ αποκάλυψαν στοιχεία καθημερινής ζωής και μικρής κλίμακας βιομηχανιών, όπως η μεταλλουργία. Ευρήματα, όπως αγγεία και εργαλεία, υποδηλώνουν την ύπαρξη μιας δυναμικής εγχώριας οικονομίας.
Οι τάφοι που βρέθηκαν γύρω από το Κτίριο Χ περιέχουν πολύτιμα αντικείμενα, όπως χρυσά κοσμήματα, εισαγόμενα μυκηναϊκά αγγεία, και μπρούτζινα όπλα. Τα αντικείμενα αυτά υποδηλώνουν την ύπαρξη μιας ανώτερης κοινωνικής τάξης, η οποία διαχειριζόταν το εμπόριο και την πολιτική ζωή του οικισμού.
Το Κτίριο Χ αποτελεί μοναδική μαρτυρία της οργάνωσης και των δυνατοτήτων του οικισμού Άγιος Δημήτριος στην Ύστερη Εποχή του Χαλκού. Ο συνδυασμός της αρχιτεκτονικής πολυπλοκότητας και των βιομηχανικών δραστηριοτήτων αποκαλύπτει τη δυναμική της εποχής. Σήμερα, τα αποτελέσματα των ανασκαφών του Κτιρίου Χ αποτελούν μαρτυρία της ευημερίας της Καλαβασού και της στρατηγικής της θέσης στην αρχαία Μεσόγειο, αφήνοντας ένα ισχυρό πολιτισμικό αποτύπωμα.
Εξερευνήστε την Καλαβασό
Εξερευνήστε την Καλαβασό
.svg)